سمینار (یا همآموزی) ابزار مفیدی برای رساندن دانش، انتشار اطلاعات و تأثیر گذاشتن بر نگرش و عقاید مقیمان میباشد. رهبران اولیهی TC از آن به عنوان محل جمع شدن همه استفاده میکردند که در آن ایدههایی از فلسفه، مذهب، روانشناسی و حتی سیاست، کشف و بررسی میشد. اعمال محدودیتهای قابل درک و گسترش و بسط افقهای ذهنی مقیمان معمولاً در جلسهی سمینار انجام میشد. محیط عقلانی، هوشمندانه و برانگیزانندهی TC های اولیه، در کنجکاوی ذهنی پیشگامانش و تمایل آنها برای درک بیشتر زندگی نشان داده شده است. سمینار در بسط و گسترش برخی از مبانی فلسفی اساسی TC توسط رهبران، نقش محوری ایفا کرده است، چراکه آنها ایدههای مکاتب مختلف فلسفه و روانشناسی را ترکیب کرده و از آنها به عنوان چارچوبی برای بسط منطق مدل TC استفاده نمودند. سمینار یکی از مؤثرترین ابزارهای آموزش سبک زندگی TC به مقیمان است و مستلزم چارچوب روانشناختی یا شناختی اساسی برای درک رفتار و هیجانات انسان میباشد. این فرایند یادگیری به مقیمان کمک میکند تا بتوانند با مشکلات ناشی از اعتیاد مقابله نموده و فرایند تغییر را درک کنند.
سمینار مجموعهی وسیعی از موضوعاتی را پوشش میدهد که با نیازهای مقیمان و زندگی در جامعه در ارتباط است. مسائل دشوار به طور آشکار به سبک واقعبینانه مورد بحث، کاوش و بررسی قرار میگیرند، به نحوی که تجارب زندگی و ایدههای خلاق و لحظهای در یک چارچوب معقولانه ترکیب میشوند. سمینار موضوعاتی از معنویترین تا مادیترین را در قالبهای مختلف با استفاده از طیفی از تلاشهای آموزشی پوشش میدهد. سمینار شامل موضوعاتی همانند هیجانات انسانی، اساسی (عشق، ترس، خشم، حرص، درک، گناه و غیره) یا دنیویی همانند وقایع انسانی (مرگ و مردن، طلاق، جنگ، داغ، تبعیض و غیره) یا متعالی همانند سؤالهای فلسفی (شروع و معنای زندگی، ماهیت انسان، مذهب، خلاقیت، محدودیتهای دنیا و غیره) میباشد. مقیمان نباید نگران این موضوع باشند که در بیان نقطه نظرات و ایدههای شخصی در امور سیاسی صحیح و درست حرف میزنند. هرکسی در بیان دیدگاهش و تشریح آن آزاد است، درحالیکه دیگران نیز در ارائهی دیدگاههای متفاوت و متقابل آزادند. هرکسی که سمینار را راهبری میکند به فکر فراخواندن هرتعداد نقطهنظر ممکن دربارهی موضوع است و همیشه به خاطر دارد که به آنهایی که تمایل به سکوت دارند و از مشارکت فکری و نظری اجتناب میکنند، فرصتی بدهد. گاهی اوقات تسهیلکنندهی جلسه برای افزایش نظرات مخاطبان و جهت تقویت تبادل نظرات و ایدهها، یک سؤال یا موضوع ساختاریافته ارائه میدهد. او با خلاصه کردن ایدههای مطرح شده از سوی گروه و مرتبط کردن آنها به مسائل درمان و تلاش شخصی سمینار را تمام میکند. سمینار در TC نه تنها موجب بحثهای جالب و محرک به لحاظ هوشی یا به اشتراکگذاری اطلاعات در میان مقیمان و کارمندان میشود، بلکه همچنین به عنوان یک ابزار بالینی برای کمک به مقیمان در جهت گسترش چارچوب ذهنی آنها و یادگیری مفاهیم جدید برای درک رفتار، عواطف یا فرایند درمانیشان مورد استفاده قرار میگیرد. برای اینکه مقیمان بتوانند اثرات فرایند درمان را به فرایندهای شخصی تغییر (مثلاً رفتاری، عاطفی و شناختی) مرتبط کنند باید چارچوب مفهومی لازم را داشته باشند. آنها این چارچوب مفهومی که آنها اغلب از سمینار یادمیگیرند. برای مثال، سمینارهای متعددی در مورد سلامتی و تناسب اندام به عنوان پیشدرآمدی برای ممنوع کردن سیگار کشیدن یا جای دادن یک برنامهی تناسب اندام جدید در ساختار روزانهی TC برگزار میشود. وقتی نیاز است که تغییر با اهمیتی در رویههای مرکز ایجاد گردد و چون اینها باعث ایجاد مقاومت یا بحث و جدل در میان مقیمان میشود، برای آمادهسازی اعضای اجتماع جهت انطباق با این تغییرات، از سمینار استفاده میشود. نقش فزایندهی متخصصان پزشکی یا بهداشت روان در درمان و بازتوانی معتادان، طیفی از موضوعهای مرتبط با سلامتی را مطرح کرده است که موضوع سمینارهای برگزار شده در مرکز اجتماع درمانمدار میباشد. مانند: AIDS/HIV و هپاتیت C، اعمال جنسی سالم، تغذیه، مدیریت استرس، سیستمهای خانواده و غیره. سمینارها به طورکلی توسط کارمند یا کارورزهای کارمند به طور منظم راهبری و برگزار میشوند.
سمینارهای عملی، مثلاً گروه داده، که شامل بحثهایی در مورد ابزارهای TC، فلسفه پیامها و شعائر و غیره است توسط مقیمان ارشد ارائه میشوند. تشکیل هر سمینار یک فعالیت جالب، محرک و بینشبرانگیز برای مقیمانی است که به تجربه، آمادهسازی و تسلط بر موضوع سمینار نیاز دارند. سمینارها باید برنامهریزی شده باشند و تسهیلگران باید از قبل از موضوعها مطلع باشند. باید به اجتماع فرصتی داده شود تا نه تنها محتوا و ارائهی هر سمینار را پردازش کنند بلکه همچنین بهترین سمینار ماه را ارزیابی کنند.
در برخی TCها که هیچ مؤلفهی آموزش رسمی وجود ندارد، سمینار یک منبع اصلی یادگیری سازمان یافته و یک خروجی مهم برای برانگیختن کنجکاوی و هوش مقیمان است. باتوجه به نقش مهم سمینار در فرایند درمان TC، طراحی و سازماندهی هوشمندانه اجرای سمینار و موضوعهای سمینار باید ناشی از اولویت باشند.
سمینار انواع مختلفی دارد که در قسمت بعد معرفی می گردند.