عارف وهاب‌زاده، مدیرکل فرهنگی و پیشگیری ستاد مبارزه با مواد مخدر در گفت‌و‌گو با ایکنا؛ در پاسخ به این سؤال که آیا برنامه‌های پیشگیری از اعتیاد مدارس، در تابستان که احتمال مواجهه و خطر برای نوجوانان بیشتر است هم اجرا می‌شود؟ گفت: برنامه‌های پیشگیری از اعتیاد با تعطیلی مدارس رها نمی‌شود.

وی به برگزاری جشنواره نوجوان سالم در طول سال و برگزاری تعدادی از جشنواره‌های دانش‌آموزی در تابستان اشاره و اظهار کرد: برنامه روز جهانی مواد مخدر در زمان تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها واقع شده و عملاً در داخل خود مدارس امکان اینکه برنامه برگزار کنیم نیست، اما از طریق جشنواره‌های مختلف دانش‌آموزان، معلمان و والدین را درگیر این برنامه‌‌ها می‌کنیم و از مقاله، نقاشی و هر ایده‌‌ جدیدی که در مدارس، اتاق‌های فکر و نشست‌های تخصصی دانش‌آموزان یا دانشجویان مطرح می‌شود استقبال خواهیم‌کرد.

دانش‌آموزان سفیر پیشگیری از اعتیاد

وهاب‌زاده ادامه داد: همچنین در قالب بسیج دانش آموزی برنامه خاصی برای بچه‌ها طراحی شده تا بتوانیم از ظرفیت بچه‌هایی که با عنوان همیار سلامت سفیر پیشگیری از اعتیاد هستند استفاده کنیم‌. طی تابستان برنامه‌هایی در قالب اوقات فراغت، نشاط اجتماعی و ... برگزار می‌شود و ما امیدواریم طی این برنامه‌ها هم بتوانیم مشارکت بچه‌ها را جلب کنیم.

کانون‌های دانش‌آموزی با محوریت پیشگیری از اعتیاد در مدارس سراسر کشور افتتاح می‌شود

وی به فعالیت ۱۲۰ کانون‌‌ دانشجویی همیار سلامت در دانشگاه‌ها نیز اشاره و اظهار کرد: طی دو سال در ۱۲۰ دانشگاه کانون همیار سلامت با محور پیشگیری از اعتیاد راه‌اندازی شده است و از طریق خود دانشجویان برنامه‌های پیشگیری از اعتیاد را در داخل دانشگاه‌ها اجرا می‌کنیم. اجرای این برنامه در مدارس، درخواست ما از وزارت آموزش و پرورش هم بود که با موافقت مسئولان این وزارتخانه این برنامه از سال گذشته به تعداد کم در مدارس آغازشد اما امسال به طور جدی کانون‌های دانش‌آموزی با محوریت پیشگیری از اعتیاد را در سراسر کشور به هر تعدادی که شده راه‌اندازی می‌کنیم.

نقش مهم همسالان در پیشگیری از اعتیاد

مدیرکل فرهنگی و پیشگیری ستاد مبارزه با مواد مخدر با تأکید بر نقش مهم همسالان در پیشگیری از اعتیاد گفت: در حوزه دانشجویی این اقدام مؤثر واقع شد. یعنی وقتی در قالب کارگاه‌های آموزشی پیشگیری از اعتیاد برنامه اجرا می‌کردیم کمتر مورد استقبال قرار می‌‌گرفت اما وقتی برنامه توسط دانشجویان برگزار می‌شود مخاطب بیشتری جلب می‌کند.

معلمان به صورت غیر مستقیم در مدارس از اعتیاد سخن می‌گویند

وی به دو مسئله «مشارکت همگانی» و «تداوم برنامه» در مؤثر واقع شدن برنامه‌های پیشگیری از اعتیاد اشاره و اظهار کرد: برای پیشگیری از اعتیاد دانش‌آموز، معلم، مشاور، مدیر، والدین و ... همه باید درگیر باشند. بر همین اساس برای معلمان مقاطع ابتدایی و متوسطه اول و دوم کتاب‌هایی تهیه و توزیع شده‌است و هر معلم از این به بعد مکلف است بر اساس طرح درسنامه‌ای که دارد در هر کلاس برای بچه‌ها در حوزه آسیب‌های اجتماعی به خصوص پیشگیری از اعتیاد به شکل غیر مستقیم صحبت کند البته بر اساس سن تقویمی و عقلی هر گروه از دانش‌آموزان این برنامه‌ها فرق می‌کند.

وهاب‌زاده از برگزاری کارگاه‌های آموزشی ویژه معلمان طی تابستان سال جاری نیز خبر داد و گفت: با برگزاری این کارگاه‌ها معلمان ابتدای مهر ماه آماده اجرای برنامه‌های پیشگیری از اعتیاد در مدارس خواهندبود.

تأخیر ۳ تا ۵ ساله خانواده‌ها/ والدین دیر متوجه اعتیاد فرزندشان می‌شوند

وی در پاسخ به این سؤال که در این میان وظیفه اولیا چیست؟ عنوان کرد: بیش از ۵۵ درصد خانواده‌ها پس از سه تا ۵ سال بعد از معتاد شدن فرزندانشان از اعتیاد آنها مطلع می‌‌شوند، پس خانواده‌های ما اطلاعات کافی در خصوص اعتیاد و پیامده‌های استفاده از مواد ندارند و باید اول خودشان آگاه شوند بر این اساس هم بحث اطلاعات مواد و فرزندپروری را در دستور کار خود قرار داده‌ایم تا در مدارس برای والدین آموزش داده شود.

تعداد بیشتری از والدین آموزش فرزندپروری می‌بینند

مدیرکل فرهنگی و پیشگیری ستاد مبارزه با مواد مخدر با اشاره به اینکه در سال گذشته بیش از چهار میلیون نفر از والدین در سطح کشور تحت پوشش برنامه فرزندپروری قرارگرفتند، گفت: این برنامه در سال جاری قطعاً ادامه پیدا خواهدکرد و گروه هدف ما بیشتر خواهدشد چرا که تعداد دانش‌آموزان و والدین ما زیاد است و اگر بتوانیم این گروه را پوشش دهیم اتفاق مهمی رخ می‌دهد و ما باید تلاش کنیم ۳۰ تا ۴۰ درصد والدین کشور را تحت پوشش برنامه آموزشی قرار دهیم.

مواد مخدر فعالانه‌تر از بروکراسی ما فعالیت می‌کند

وهاب‌زاده در پاسخ به این سؤال که آیا روند گسترش اعتیاد در جامعه تناسبی با روند پیشگیری از اعتیاد دارد؟ گفت: مواد مخدر تابع قواعد بروکراسی ما نیست و فعالانه‌تر از ما حرکت می‌کند و تا ما بخواهیم برای اجرای برنامه‌ها مکاتبه‌ای انجام دهیم، زمان زیادی صرف امور اداری می‌شود، از سوی دیگر اقدامات پیشگیرانه دیربازده هستند و نباید انتظار داشته باشیم پس از اجرای برنامه پیشگیری بلافاصله تأثیر آن را در جامعه و آمار اعتیاد ببینیم.

وی اظهار کرد: برای نتیجه بخش بودن برنامه‌های پیشگیرانه همچنین باید برنامه‌‌ها مداوم و عمیق باشد تا بعد از چهار تا پنج سال نتایج را ببینیم اگر برنامه‌ها مستمر نباشد آسیب‌های اجتماعی در سطوح مختلف جامعه را دچار مشکل می‌کند.  

این مسئول ستاد مبارزه با مواد مخدر در پاسخ به این سؤال که وضعیت ما در سطح دنیا در حوزه اعتیاد در مدارس چگونه است؟ گفت: در کشورهای توسعه یافته مصرف حشیش و گل در مدارس و دانشگاه‌ها زیاد است. البته در ایران هم مصرف گل را در مدارس و دانشگاه‌ها داریم اما میزان مصرف مواد ما نسبت به آمارهای جهانی بالا نیست و البته ما در خصوص دانش‌آموزان از واژه معتاد استفاده نمی‌کنیم. بلکه به عنوان مصرف کننده مواد از آنها یاد می‌شود. ولی بر اساس آمارها رقم بالایی که موجب نگرانی باشد نیست.